علمدار کربلا

اهمیت نماز جمعه
ظهر جمعه بود، مردم در صفوف به هم پیوسته نماز مشغول گوش دادن به خطبه نماز جمعه بودند. خطیب نماز جمعه کسی نبود جز پیامبر عظیم الشأن اسلام حضرت محمد بن عبدالله صلوات الله علیه و آله.
در همین حین صدای کوبیدن طبل و دایره و سازهای طرب انگیز به گوش نمازگزاران رسید؛ این صدایی بود که کاروانی از تجار مدینه برای اعلام ورود خود و جلب توجه مردم به سمت خود، به راه انداخته بودند.

عده ای از مردم صف های نماز را رها کردند و با وجود اینکه پیامبر صلی الله و علیه و آله در حال ایراد خطبه بود، از جمع نمازگزاران پراکنده شده و به جمع تجار و کالاهایشان پیوستند و بدین ترتیب تعداد اندکی در مسجد باقی ماندند. (تفسیر المیزان و البرهان)

در این زمان بود که خداوند آیه 11 سوره مبارکه جمعه را نازل فرمودند:وإِذَا رَأَوْا تِجَارَةً أَوْ لَهْوًا انفَضُّوا إِلَیْهَا وَتَرَکُوکَ قَائِمًا قُلْ مَا عِندَ اللَّهِ خَیْرٌ مِّنَ اللَّهْوِ وَمِنَ التِّجَارَةِ وَاللَّهُ خَیْرُ الرَّازِقِینَ.

نماز جمعه، قبل از هر چیز یک عبادت بزرگ دسته جمعی است و اثر عمومی عبادات را که تلطیف روح و جان، و شستن دل از آلودگی های گناه و زدودن زنگار معصیت از قلب می باشد در بردارد.

و مردم چون تجارتی یا لهو و لعب ببینند به سوی آن می شتابند و تو را ترک می کنند، در حالیکه تو قائم ماندی. بگو که آنچه نزد خداست، برای شما خیلی بهتر است از لهو و لعب و تجارت ای دنیا، و خداوند بهترین روزی دهنده خلایق است.
این آیه نازل شد تا مردم آگاه شوند که آنچه از نزد خدا به آنها برسد، قطعاً از طبل و دهل و تجارت بهتر است. آنچه از شنیدن خطبه پیامبر در نماز جمعه نصیب مردم می شود، هم مفید دنیای آنها هست و هم مفید برای آخرت آنهاست و هم اینکه خداوند به آنها از جانب خود ثوابی حقیقی و دائمی عنایت می کند.

حدرابطه.زن.ومردنامحرم
قرآن کریم:
1 - (فَلاَ تَخْضَعْنَ بِالْقَوْلِ فَیَطْمَعَ الَّذِی فِی قَلْبِهِ مَرَضٌ
“پس زنهار، نازک ونرم (بامردان نامحرم) سخن نگوئید، مبادا آنکه دلش بیمار (هوا وهوس) است به طمع افتد.”
2 - (وَقُل لِّلْمُؤْمِنَاتِ یَغْضُضْنَ مِنْ أَبْصَارِهِنَّ
“به مؤمنان بگو چشمان خویش (از نگاه نارو) فرو نهند.”
حدیث شریف:
1 - از پیامبرصلى الله علیه وآله نقل است که فرمود: “زنان ناتوان هستندوعورت، پس ناتوانى آنها را با سکوت بپوشانید وعورتهاى آنها را درخانه پنهان کنید.”
2 - از امیر المؤمنینعلیه السلام نقل است که فرمود: “در سلام کردن برزنان (نامحرم) پیشى نگیرید وآنها را به طعام دعوت نکنید.”
3 - نیز امیر المؤمنینعلیه السلام مى فرماید: “اى مردم عراق به من خبررسیده کهزنان شما در راه مزاحممردان مىشوند، آیا شرمنمىکنید؟”
5 - از ابو بصیر به نقل از ابو عبد اللَّهعلیه السلام آمده است که گفت (بهحضرت عرض کردم: آیا مرد مىتواند با زن غیر محرم دست بدهدومصافحه کند؟ حضرتعلیه السلام فرمود: “خیر، مگر از روى پوشش.”
6 - در موثق سماعه آمده است که از ابو عبد اللَّهعلیه السلام پرسیدم آیامرد مى تواند با زن (نامحرم) مصافحه کند؟ حضرتعلیه السلام فرمود:"خیر، مرد نمىتواند با زن مصافحه کند، مگر زنى که ازدواج کردن بااو حرام باشد؛ همچون: خواهر، دختر، عمه، خاله، دختر خواهر،ونظایر آن، ولى زنى که جایز است مرد با او ازدواج کند نباید بهمصافحه با او بپردازد مگر از روى پوشش والبته نباید دست او را فشاردهد.
تفصیل احکام:
تعریف: زن بیگانه یا اجنبى در اصطلاح فقه به هر زنى گفتهمىشود که مرد در اصل شرع بتواند با او ازدواج کند، یعنى هر زنىجز محارمى همچون خواهر، عمه، خاله.
1 - مرد مىتواند صداى زن بیگانه را - مشروط به اینکه همراهبالذت ویا ریبه نباشد - گوش کند اگر چه احتیاط استحبابى در ترک آناست در غیر موارد نیاز وضرورت عرفى.
2 - حرام است زنى صداى هیجان برانگیز خود را به گوش مردىبیگانه رساند.
3 - مصافحه کردن با زنى بیگانه جز از روى پوشش جایز نیست،آنهم بى آنکه دست او را فشار دهد.
4 - باکى نیست اگر شخص بدون شهوت یا ترس از افتادن در عملحرام محارم خود را لمس کند.
5 - مکروه است مردى در سلام بر زنان (نا محرم) پیشى گیردوآنها را به طعام فرا خواند واین کراهت در زن جوان شدیدتر است .
6 - نشستن در جایگاه زن که تازه از آن بلند شده است کراهتدارد، مگر پس از آنکه گرماى آن مکان به سردى مبدل شود.
7 - احتیاط در نگاه نکردن به عضو جداشدهاى از بیگانه مثلدست، بینى، زبان ونظایر آن است. ولى دندان، ناخن وموى استثناشده است، اگرچه اقوى جواز مىباشد.
8 - زن مىتواند موى دیگرى را به موى خود پیوند زند وهمسرشمىتواند به این موى بنگرد ولى دیگرى نمىتواند بدان نظر کند، زیرااین موى، موى او به شمار مى آید.

پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله فرمودند:

کسى که به قصد شرکت در نماز جماعت به سوى مسجد گام بر مى دارد، خداوند متعال در مقابل هرگامى که بر مى دارد، هفتاد هزار حسنه به او پاداش مى دهد و به همین میزان نیز درجات وى بالا خواهد رفت و اگر در چنین حالى بمیرد، خداوند متعال هفتاد هزار فرشته را مامور مى نماید تا در قبر به دیدار او رفته ، وى را بشارت دهند و در تنهایى قبر انیس او باشند و تا روز قیامت برایش طلب آمرزش کنند.

وسائل الشیعه ، ج 5، ص 372

⭐️واقعا حیف نیست همچنین پاداش ها و فضائلی که خدا برای نماز جماعت عطا میکند را از دست بدهیم

سوال ⁉
آیا سجده بر مهر که سیاه و چرک شده، به‌طوری که لایهای از چرک روی آن را پوشانده و مانع چسبیدن پیشانی روی مهر است، اشکال دارد؟
جواب
✍ اگر چرک روى مهر به مقدارى باشد که حائل بین پیشانى و مهر شود، سجده و نماز باطل است.

Mafakher:
فضیلت شب و روز دحوالارض?
✍ 25ذی القعده، دحوالارض روز گسترش زمین و روز مبارکی است. “دَحو” به معنای گسترش است. منظور از دحوالارض این است که در آغاز، تمام سطح زمین را آب فراگرفته بود. ابتدا زمین کعبه و بتدریج سایر خشکی ها از زیر آب سر برآوردند و روز به روز گسترده تر شدند.
✅ به گفته مفسّرین، آیه ی شریفه ی «وَالْاَرْضَ بَعْدَ ذلِکَ دَحیها؛ و زمین را بعد از آن با غلتانیدن گسترش داد» (نازعات/30) اشاره به دحوالارض دارد.
و نیز در آیه ی دیگری می خوانیم: «وَ هُوَ الَّذی مَدَّ الْاَرْضَ؛ (رعد/3)و اوست کسی که زمین را گسترش داد».
✅ برای شب و روز دحول الارض، آداب و اعمال ویژه ای وارد شده است. شب دحوالارض از لیالی شریفه ای است که رحمت خدا در آن نازل می شود و قیام به عبادت در آن اجر بسیار دارد. و روز دحوالارض از چهار روزی است که در تمام سال به فضیلت روزه گرفتن، ممتاز است. و در روایتی آمده است که روزه اش مثل روزه ی هفتاد سال است؛ و در روایت دیگر کفاره ی هفتاد سال است و هر که این روز را روزه بدارد و شبش را به عبادت بسر آورد، برای او عبادت صد سال نوشته شود؛ و هر چه در میان آسمان و زمین وجود دارد برای کسی که در این روز، روزه دار باشد، استغفار می کنند.

♻️ به مفاتیح الجنان، اعمال دحوالارض مراجعه شود.

ادرار بچه
برخی تصور می کنند ادرار بچه ای که غذاخور نشده پاک است.
در حالی که ادرار انسان نجس است چه از کودک باشد یا از بزرگسال، البته تطهیر بدن، لباس و مکانی که به ادرار پسر بچه ای که غذا خور نشده آلوده شود، آسان تر است و با یک بار شستن پاک می شود
مساله: اگر چیزی به بول پسر بچه ای که غذا خور نشده نجس شود چنانچه یک مرتبه آب روی آن بریزید «که به تمام جاهای نجس برسد» پاک می شود.

توضیح المسائل مراجع ص106 م161

کیفیت غسل میت و احکام آن
مساله 1 ـ اگر جایی از بدن میت نجس شود، باید پیش از آنکه آنجا را غسل بدهند آب بکشند، و احتیاط مستحب آن است که تمام بدن میت پیش از شروع به غسل پاک باشد.

مساله 2 ـ واجب است میت را سه غسل بدهند: اول: به آبی که با سدر مخلوط باشد. دوم: به آبی که با کافور مخلوط باشد. سوم: با آب خالص. و چنانچه طریقه ای که گفته شد مراعات نشود، باید کاری کرد که غسلها به ترتیب انجام گیرد.

مساله 3 ـ غسل میت مثل غسل جنابت است، و احتیاط واجب آن است که به طریقۀ غسل ترتیبی میت را غسل دهند، نه ارتماسی؛ به اینکه میت را در آب فرو برند و بیرون آورند و یک غسل حساب کنند، ولی اگر هر یک از سه قسمت بدن را جدا جدا در آب فرو برند و مراعات ترتیب را بنمایند اشکالی ندارد.

مساله 4 ـ سدر و کافور باید به اندازه ای کم نباشد که نگویند سدر و کافور با آب مخلوط شده است و به اندازه ای هم زیاد نباشد که آب را مضاف نماید و به آن آب نگویند.

مساله 5 ـ اگر سدر و کافور یا یکی از اینها پیدا نشود، باید به جای هر کدام که ممکن نیست میت را با آب خالص غسل بدهند، و واجب است نیت بدلیّت بنمایند، و همچنین واجب است مراعات ترتیب به وسیلۀ نیت؛ یعنی اگر مثلاً سدر پیدا نشود، دفعۀ اوّل که میت را با آب خالص غسل می دهند نیت کنند که این عوض غسل با آب سدر است.

مساله 6 ـ کسی که میت را غسل می دهد باید مسلمان دوازده امامی باشد، و بنابر احتیاط واجب باید بالغ هم باشد.

#فرهنگ_اصطلاحات_طلبه

ملبس شدن و معمم شدن
ملبس شدن و معمم شدن، دو اصطلاح رایج بین حوزویان است و برای طلبه‌ای بکار می‌رود که به صورت رسمی، با مجوز مرکز مدیریت حوزه علمیه، لباس روحانیت را می‌پوشد و عمامه را بر سر می‌گذارد.

در حوزه علمیه مرسوم است که برای بهره‌گیری معنوی بیشتر و بهتر، عمامه‌گذاری توسط یکی از عالمان برجسته دینی انجام می‌شود که به آن مراسم عمامه‌گذاری می‌گویند.

یکی از زیباترین لحظات زندگی طلبگی، لحظه عمامه‌گذاریست.

برای طلبه‌ها، تصمیم به ملبس شدن و عمامه‌گذاری هم از نظر اخلاقی و بار مسئولیت آن، هم با توجه به فضای جامعه و نگاه‌ مردم به این لباس و… تصمیمی حساس و سخت است اما همه‌ی طلاب معترفند که یکی از شیرین‌ترین و ارزشمندترین لحظات معنوی زندگیشان، لحظه عمامه‌گذاریست

معمولا مراسم عمامه‌گذاری در ایام شادی و ولادت اهل بیت علیهم السلام بویژه عید غدیر و با حضور یکی از بزرگان، علما و مراجع معظم تقلید برگزار می‌گردد.

#نمازشب

نماز شب یازده‌ رکعت است: چهار تا دو رکعت (مثل نماز صبح) به نیت نماز شب و یک نماز دو رکعت به نیت نماز شَفْعْ و یک نماز یک رکعتی به نیت نماز وَتْر
نیت: دو رکعت نماز شب می‌خوانم قُربة اِلی الله
- در رکعت اول: یک بار سوره حمد یک بار سوره قل هو الله احد   رکوع + سجده
- در رکعت دوم: یک بار سوره حمد یک بار سوره قل هو الله احد   قنوت رکوع سجده تشهد سلام.
(نماز شبی که در قست بالا آمده است را چهار بار تکرار کنید که جمعاً هشت رکعت نماز شب می‌شود).
نماز شفع:
نیت: دو رکعت نماز شَفْعْ می‌خوانم قُربة اِلی الله
- در رکعت اول: یک بار سوره حمد + یک بار سوره قل هو‌ الله احد یا یک  بار سوره قل اعوذ برب الناس رکوع سجده.
- در رکعت دوم: یک بار سوره حمد یک بار سوره قل‌ هو الله احد یا یک  بار سوره قل اعوذ برب الفلق قنوت رکوع سجده تشهد سلام.
نماز وتر:
نیت: یک رکعت نماز وَتْر می‌خوانم قُربة اِلی الله
- در رکعت اول: یک بار سوره حمد سه بار سوره قل هو الله احد یک  بار سوره قل اعوذ برب الفلق + یک بار سوره قل اعوذ برب الناس
- در قنوت: خواندن کامل قنوت + در حالیکه دستهایتان در حالت قنوت  است، (با انگشتان دست راست یا با تسبیح) چهل بار بگویید ( اَللّهُمَّ اِغْفِر لِلْمومِنینَ وَ اَلْمومِناتْ وَ اَلْمُسلِمینَ وَ اَلْمُسلِماتْ )
«خدایا ببخش جمیع مؤمنین مرد و مؤمنین زن را». و بعد از آن هفتاد بار بگویید ( اَسْتَغْفِرُ اللهَ رَبی وَ اَتُوبُ اِلَیه) «آمرزش می‌طلبم از خدایی که پروردگارم است و بسویش باز می‌گردم».
سپس هفت بار بگویید (هذا مَقامُ الْعائِذِ بِکَ مِنَ اَلْنار)
«این است مقام کسی که از آتش قیامت به تو پناه می‌برد».
سپس سیصد مرتبه بگویید ( اَلْعَفو ) «ببخش». + و سپس یک بار بگویید  ( رَبّ اغْفِرْلى وَ ارْحَمْنى وَ تُبْ عَلىََّ اِنَّکَ اَنْتَ التّوابُ اَلْغَفُورُ الرّحیم )
«پروردگارا ببخش مرا و رحم کن به من و توبه مرا بپذیر به راستی که تو، توبه پذیرنده، بخشنده و مهربانی». رکوع سجد تشهد سلام (پایان نماز) تسبیحات فاطمة زهرا (س)
(تسبیحات حضرت زهرا (سلام الله علیها): (34 مرتبه، الله اکبر، 33 مرتبه، الحمد لله و 33 مرتبه، سبحان الله) در حدیثی آمده: خواندن تسبیحات فاطمه زهرا (سلام الله علیها) از هزار رکعت نماز مستحب، نزد خداوند بهتر است).

#نمازایات

نماز آیات دو رکعت است و هر رکعت پنج رکوع دارد و می توان آن را دو گونه به جا آورد.

بعد از نیت، تکبیر بگوید و یک حمد و سوره تمام بخواند و به رکوع رود و سر از رکوع بردارد، دوباره یک حمد و یک سوره تمام بخواند، باز به رکوع رود، تا پنج بار این کار را انجام دهد، بعد از بلند شدن از رکوع پنجم دو سجده نماید و برخیزد و رکعت دوم را مانند رکعت اول به جا آورد و تشهد بخواند و سلام دهد.

2- بعد از نیت و تکبیر و خواندن حمد، آیه های یک سوره را پنج قسمت کند و یک قسمت از آن را بخواند و به رکوع رود، بعد سر بردارد و قسمت دوم از همان سوره را (بدون حمد) بخواند و به رکوع رود و همین طور تا پیش از رکوع پنجم سوره را تمام نماید و بعد به رکوع رود و رکعت دوم را هم به همین صورت به جا آورد.

مثلًا سوره «قُلْ هُوَ اللهُ احَدٌ» را به ترتیب زیر تقسیم کند: 

قبل از رکوع اول: «بِسْمِ اللهِ الرحْمنِ الرحِیمِ» بگوید و به رکوع رود بعد بایستد و بگوید: «قُلْ هُوَ اللهُ احَدٌ» باز به رکوع رود و سربردارد و بگوید: «اللهُ الصمَدُ»، باز به رکوع رود و سر بردارد و بگوید: «لَمْیلِدْ وَ لَمْیولَدْ» و به رکوع رود و سر بردارد و بگوید: «وَ لَمْیکنْ لَهُ کفُوَاً احَدٌ»، بعد به رکوع رود و بعد از سر برداشتن دو سجده کند و رکعت دوم را نیز مانند رکعت اول به جا آورد و در آخر تشهد بخواند و سلام گوید.

#شکهاى صحیح
 در نه صورت اگر در شماره رکعتهاى نماز  چهار رکعتى شک کند باید فکر نماید، پس اگر یقین یا گمان به یک طرف شک پیدا کرد همان طرف را بگیرد و نماز را تمام کند و گرنه به دستورهایى که گفته مى شود عمل نماید و آن نه صورت از این قرار است:
اول: آنکه بعد از سر برداشتن از سجده دوم شک کند دو رکعت خوانده یا سه رکعت، که باید بنا بگذارد سه رکعت خوانده و یک رکعت دیگر بخواند و نماز را تمام کند و بعد از نماز یک رکعت نماز احتیاط ایستاده یا دو رکعت نشسته به دستورى که بعد گفته مىشود بجا آورد.
دوم: شک بین دو و چهار بعد از سر برداشتن از سجده دوم، که بایدبنا بگذارد چهار رکعت خوانده و نماز را تمام کند و بعد از نماز دو رکعت نماز احتیاط ایستاده بخواند.
سوم: شک بین دو و سه و چهار بعد از سر برداشتن از سجده دوم که باید بنابر چهار بگذارد و بعد از نماز دو رکعت نماز احتیاط ایستاده و بعد دو رکعت نشسته بجا آورد ولى اگر بعد از سجده اول یا پیش از سر برداشتن از سجده دوم یکى از این سه شک برایش پیش آید مى تواند نماز را رها کند و دوباره بخواند.
چهارم: شک بین چهار و پنج بعد از سر برداشتن از سجده دوم که باید بنابر چهار بگذارد و نماز را تمام کند و بعد از نماز دو سجده سهو بجا آورد ولى اگر بعد از سجده اول یا پیش از سر برداشتن از سجده دوم، این شک، براى او پیش آید، بنابر احتیاط استحبابى به دستورى که گفته شد عمل کند اگر چه نمازش باطل است و باید دوباره بخواند.
پنجم: شک بین سه و چهار که در هر جاى نماز باشد باید بنابر چهار بگذارد و نماز را تمام کند و بعد از نماز یک رکعت نماز احتیاط ایستاده یا دو رکعت نشسته بجا آورد.
ششم: شک بین چهار و پنج در حال ایستاده که باید بنشیند و تشهد بخواند و نماز را سلام دهد و یک رکعت نماز احتیاط ایستاده یا دو رکعت نشسته بجا آورد.
هفتم: شک بین سه و پنج در حال ایستاده که باید بنشیند و تشهد بخواند و نماز را سلام دهد و دو رکعت نماز احتیاط ایستاده بجا آورد.
هشتم: شک بین سه و چهار و پنج در حال ایستاده که باید بنشیند و تشهد بخواند بعد از سلام نماز دو رکعت نماز احتیاط ایستاده و بعد دو رکعت نشسته بجاآورد.
نهم: شک بین پنج و شش در حال ایستاده که باید بنشیند و تشهد بخواند و نماز را سلام دهد و دو سجده سهو بجا آورد.
☘ ? ☘ ? ☘ ? ☘

#احکام.خمس
نحوه محاسبه خمس !
 موقع محاسبه خمس نباید قیمت خرید هر جنس را مد نظر قرار دهد بلکه قیمت زمان محاسبه ملاک است و از این بالاتر این که اگر کسی جنسی را برای فروش و سود بردن خرید و قیمت آن در بین سال خمسی افزایش یافت و با این حال آن شخص مال مذکور را نفروخت و با اینکه سال خمسی تمام شد آن مال را به امید افزایش قیمت بیشتر، نگهداری کرد و آن وقت، اُفت قیمت پدید آمد، در چنین حالتی نباید قیمت زمان پرداخت را برای محاسبه خمس در نظر بگیرد بلکه باید آن افزایش قیمتی که در بین سال خمسی حاصل شده بود را نیز در محاسبه دخالت دهد البته در نحوه محاسبه خمس افزایش قیمت مذکور بین مراجع تقلید اختلافی است.
هر گاه شخصی درآمد خود را - اگر تا سر سال خمسی می ماند و متعلق خمس واقع می شود - سرمایه گذاری نمود به اصل آن سرمایه و به سود حاصل از آن در سر سال خمسی خمس تعلق می گیرد به طور مثال اگر با آن سرمایه ملکی خرید تا از این راه سودی عاید او شود یا ماشینی خرید تا با آن کار کند یا دستگاهی خرید مثل انواع و اقسام دستگاه ها و ابزار و آلات صنعتی تا از این طریق درآمد جدیدی کسب کند یا خانه خرید تا آن را اجاره دهد یا خانه ای ساخت برای اجاره دادن و همینطور مغازه ای ساخت برای کسب درآمد در جمیع این مثالها، هم به اصل سرمایه و هم به سود حاصل از آن در سر سال خمسی ، خمس تعلق می گیرد .
البته اگر کسی خانه ای برای سکونت خود تهیه نمود ولی بعدا به هر دلیل نتوانست از آن استفاده نماید و مجبور شد آن را اجاره دهد، در این صورت به اصل آن خانه خمس تعلق نمی گیرد ولی آن مالی را که به عنوان اجاره دریافت می نماید هر مقدار آن که تا سر سال خمسی باقی بماند ، پرداخت خمس آن یعنی یک پنجم آن واجب می شود .
و باز باید توجه داشت که مثلا همین شخص اگر آن خانه را فروخت به پول حاصل از فروش آن خانه که مورد احتیاج وی برای سکونت بوده خمس تعلق نمی گیرد و این نظر غالب مراجع عظام تقلید می باشد ولی حضرت امام (ره) حتی برای پول حاصل از فروش خانه ای که مورد احتیاج برای سکونت بوده خمس قائل بوده اند .

باید توجه داشت که وقتی می گوییم به اصل سرمایه خمس تعلق می گیرد ، این در صورتی خواهد بود که آن مال سرمایه گذاری شده از موارد استثنای خمس نباشد. مثلا ارثیه یا مهریه یا دیه نباشد ولی در هر صورت به سود حاصله از سرمایه در صورت باقی ماندن تا سر سال خمسی ، خمس تعلق می گیرد .
یکی دیگر از مثالهای سرمایه که مشمول خمس خواهد بود این است که مثلا شخصی با درآمد خود و پولی که اگر بماند مشمول خمس می شود اجناسی را تهیه نماید برای فروش و تجارت، که در این صورت به جمیع آن اجناس با توجه به ارتفاع قیمتی که در سر سال خمسی دارند ، خمس تعلق می گیرد با این توضیح که :
موقع محاسبه خمس نباید قیمت خرید را مد نظر قرار دهد بلکه قیمت زمان محاسبه ملاک است و از این بالاتر این که اگر کسی جنسی را برای فروش و سود بردن خرید و قیمت آن در بین سال خمسی افزایش یافت و با این حال آن شخص مال مذکور را نفروخت و با اینکه سال خمسی تمام شد آن مال را به امید افزایش قیمت بیشتر، نگهداری کرد و آن وقت، اُفت قیمت پدید آمد، در چنین حالتی نباید قیمت زمان پرداخت را برای محاسبه خمس در نظر بگیرد بلکه باید آن افزایش قیمتی که در بین سال خمسی حاصل شده بود را نیز در محاسبه دخالت دهد البته در نحوه محاسبه خمس افزایش قیمت مذکور بین مراجع تقلید اختلافی است
بعضی از مراجع مثل حضرت امام(ره) و آیة الله اراکی(ره) و آیة اله فاضل لنکرانی(ره) و آیة الله سیستانی(دام ظله) وآیة الله تبریزی(ره) و  آیة الله مکارم شیرازی(دام ظله) می فرمایند :
خمس مقداری که افزایش یافته واجب است به عنوان مثال اگر جنسی را به قیمت 100 هزار تومان خرید و در وسط سال قیمتش به 200 هزار تومان رسید ولی او آن جنس را نفروخت و بعد از سال خمسی آن جنس دوباره به قیمت 100 هزار تومان بازگشت نمود باید 40 هزار تومان به عنوان خمس بپردازد که خمس مقدار افزایش یافته را نیز شامل می شود .
اما برخی از مراجع دیگر مثل آیة الله خوئی(ره) و آیة الله صافی گلپایگانی و آیة الله گلپایگانی(ره) می فرمایند :
خمس مقداری که بالا رفته بر او واجب نیست بلکه :
آقای خوئی‌: « بلکه مقدار خمس چه نسبتی به مجموع اصل و ربح داشته به همان نسبت از موجودی عینا یا قیمتا باید بدهد.»
آقایان صافی و گلپایگانی: «بلکه همان مقدار از عین را که در حال استقرار خمس به نسبت تمام عین خمس آن شده در حال گرانی عین و ارزانی آن باید بدهد. مثلا اگر از سرمایه خمس داده شده ، جنسی را هزار تومان خرید و در سر سال قیمت آن جنس شش هزار تومان شد شش یک آن جنس خمس آن می شود که اگر نپرداخت و قیمت آن در سال بعد هم ترقی کرد قیمت تنزل نمود مثلا به همان هزار تومان اول رسید باید شش یک هزار تومان که قیمت روز اداست بپردازد. »
 توضیحات:
منظور از کلمه ربح در کلام آقای خوئی همان سود است و منظور از کلمه عین در فرمایش هر سه بزرگوار ، همان اصل مال است در مقابل قیمت یعنی به قیمت یک کالا همان قیمت می گوید و وقتی اصل آن را در نظر می گیرند تعبیر به عین مال می نمایند .
و منظور از کلمه «شش یک » نیز همان یک ششم است .
و منظور از « قیمت روز ادا » قیمت زمان پرداخت خمس می باشد .
باز در انتهای این نوشتار به خواننده محترم توصیه می شود که حتما برای محاسبه خمس خود به افراد مورد اطمینانی که اشراف کامل بر این دست از مسائل دارند مراجعه نمایند چرا که این مسائل به تخصصهای پیچیده ای نیاز دارد !!

☘ ? ☘ ? ☘ ? ☘ ☘ ? ☘ ? ☘ ? ☘ ?

#شکیات

سوم: شک بعد از وقت
هرگاه بعد از گذشتن وقت نماز شک کنید که نماز را خوانده اید یا نه ، یا حتّی گمان کنید نخوانده اید ، نباید به این شک توجه کنید ؛ ولی هرگاه قبل از گذشتن وقت نماز شک کنید ، باید نماز را به جا آورید، حتّی اگر گمان دارید نماز را خوانده اید کافی نیست.

هرگاه بعد از گذشتن وقت نمازظهر و عصر بدانید فقط چهار رکعت نماز خوانده اید ، ولی ندانید به نیّت ظهر بوده یا عصر ، باید چهار رکعت نماز قضا به نیّت ما فی الذّمّه (یعنی نمازی که برای شما واجب است) به جا آورید ، امّا اگر بعد از گذشتن وقت نماز مغرب و عشا بدانید یکی از آن دو نماز را به جا آورده اید ولی ندانید مغرب بوده یا عشا ، باید هم نماز مغرب را قضا کنید و هم عشا را.

توجه بفرمایید که هنگام شک احتمال بین دو طرف مساوی و پنجاه درصد است ؛ ولی هنگامی که گمان دارید احتمال یک طرف بیشتر از دیگری است برای مثال یک طرف را احتمال شصت درصد می دهید و طرف دیگر را چهل درصد .
☘ ? ☘ ? ☘ ? ☘

#شکیات.نماز
شکهایی که به آن توجه نمی شود .
شکهایی که نباید به آنها اعتنا کرد به شرح زیر است:
اول ـ شک بعد از محل
دوم ـ شک بعد از سلام
سوم ـ شک بعد از گذشتن وقت نماز
چهارم ـ شک کثیرالشّک یعنی کسی که زیاد شک می کند.
پنجم ـ شک امام و ماموم
ششم ـ شک در نمازهای مستحبّی و شرح هر یک از اینها در مسائل آینده می آید.
اوّل: شک بعد از محل
هرگاه در بین نماز و بعد از گذشتن از محل قسمتی از نماز شک کنید آن را به جا آورده اید یا نه ؛ مثل این که بعد از داخل شدن در رکوع ، شک کنید حمد و سوره خوانده اید یانه و یا بعد از ورود در سجده شک کنید رکوع را بجا آورده اید یا نه ، در هیچ یک از این موارد نباید به شک خود اعتنا کنید ، خواه جزء بعدی نماز رکن باشد یا غیر رکن.
توجه : اگر در حال برخاستن شک کنید تشهّد را به جا آورده اید یا نه ، یا در حالی که به سجده می روید شک کنید رکوع را به جا آورده اید یا نه ، احتیاط واجب آن است که برگردید و آن را به جا آورید .
توجه : هرگاه قبل از گذشتن محل ، شک کنید و برگردید و به جا آورید ، بعد معلوم شود آن جزء را انجام داده بودید و بار دوم اضافه بوده ، اگر قسمت تکراری ، رکن باشد نماز شما باطل می شود و اگر رکن نباشد نماز صحیح است.
هرگاه بعد از گذشتن محل، شک کنید و طبق دستور ، اعتنا نکرده و بگذرید ، بعد متوجّه شوید که آن عمل مشکوک را انجام نداده اید ، تا زمانی که وارد رکن بعد نشده اید باید برگردید و آن قسمت را به جا بیاورید و اگر وارد رکن بعد شده باشید نماز شما صحیح است، مگر آن که آن جزء مشکوکی که ترک شده رکن باشد.

هرگاه شک کنید که «سلام» نماز را گفته اید یا نه ، یا شک کنید درست گفته اید یا نه ، چنانچه وارد نماز دیگری شده باشید یا مشغول کاری هستید که نماز را به هم می زند و از حال نمازگزار خارج شده اید باید به شک خود اعتنا نکنید و اگر قبل از اینهاست باید برگردید و سلام را بگویید .

دوم: شک بعد از سلام

هرگاه بعد از سلام نماز شک کنید که نماز صحیح بوده یا نه ، خواه شک مربوط به عدد رکعت های نماز باشد یا شرایط نماز ؛ مانند : قبله و طهارت و یا اجزای نماز ؛ مانند : رکوع و سجود ، نباید به شک خود توجه کنید .
☘ ? ☘ ? ☘ ?

#شکیات.نماز
1ـ شکهایی که نماز را باطل می کند و آن هشت نوع است.

2ـ شکهایی که نباید به آن اعتنا کرد و آن شش نوع است.

3ـ شکهای صحیح که نه نوع است .
توضیح همه آنها در زیر می آید:
1ـ شکهای باطل
شکهای هشتگانه ای که نماز را باطل می کند به شرح زیر است:

اول ـ شک در رکعت های نماز دو رکعتی ؛ مانند نماز صبح و نماز مسافر ، ولی شک در نمازهای مستحب دو رکعتی نماز را باطل نمی کند.
دوم ـ شک در رکعت های نماز سه رکعتی (مغرب).
سوم ـ شک در نماز چهار رکعتی ؛ هرگاه یک طرف شک ، رکعت اول باشد، مثل این که شک کنید یک رکعت خوانده اید یا سه رکعت.
چهارم ـ شک در نمازهای چهار رکعتی پیش از تمام شدن سجده دوم ، در حالی که یک طرف شک رکعت دوم باشد (مانند شک دو و سه قبل از اتمام دو سجده) .
پنجم ـ شک بین دو و پنج یا بیشتر از پنج .
ششم ـ شک بین سه و شش یا بیشتر (البتّه این شکها کمتر اتّفاق می افتد ولی در عین حال باید حکم آن روشن شود).
هفتم ـ شک بین چهار و شش یا بیشتر ؛ ولی در اینجا احتیاط واجب آن است که مانند شک چهار و پنج عمل کنید ؛ یعنی بنا را بر چهار بگذارید و نماز را تمام کنید و بعد از نماز دو سجده سهو به جا آورید و سپس نماز را دوباره بخوانید .
هشتم ـ شک در عدد رکعت های نماز که اصلاً ندانید چند رکعت خوانده اید .
توجه : اگر یکی از شکهای باطل در اثناء نماز برای کسی پیش بیآید نمی تواند نماز را بشکند ، بلکه باید اوّل مقداری فکر کند اگر به نتیجه ای نرسید ، نماز را رها کند .
☘ ? ☘ ? ☘ ? ☘ ?

#احکام.نماز
کسی که عمداً نماز را ترک کند یا سبک بشمارد، چه حکمی دارد؟
ج: نمازهاى روزانهاى که در پنج نوبت خوانده مىشود، از واجبات بسیار مهم شریعت اسلامى بوده و بلکه ستون دین است و ترک یا سبک شمردن آن شرعاً حرام و موجب استحقاق عقاب است.
☘ ? ☘ ? ☘ ? ☘ ?

#خمس

سئوال: آیا به هدیه و عیدی خمس تعلق می‌گیرد؟
جواب: بلی، به نظر بسیاری از فقها پرداخت خمس هدیه بنابر احتیاط  واجب است. اما به نظر مرحوم امام ـ ره ـ و مقام معظم رهبری پرداخت خمس هدیه لازم نیست. (ر.ک توضیح المسائل دوازده مرجع، ج2 ، م1753 ـ ترجمه اجوبه الاستفتائات مقام معظم رهبری، چاپ وزیری، س851).

سوال: آیا یارانه‌هاى نقدى که از طرف دولت به حساب افراد  واریز مى‌شود خمس دارد(مقلد رهبری)؟
جواب: یارانه خمس ندارد، ولى سود حاصله اگر تا سر سال خمسى باقى بماند، متعلق
خمس است.
☘ ? ☘ ? ☘ ? ☘ ?

احکام.زکات
سوره روم آیه 39 (( وَ ما آتَیْتُمْ مِنْ رِباً لِیَرْبُوَا فی أَمْوالِ النَّاسِ فَلا یَرْبُوا عِنْدَ اللَّهِ وَ ما آتَیْتُمْ مِنْ زَکاةٍ تُریدُونَ وَجْهَ اللَّهِ فَأُولئِکَ هُمُ الْمُضْعِفُون )) و آنچه می دهید از ربا تا اینکه بیفزاید در مالهای مردم ، بدانید که زیاد نمیشود آن مال نزد خدا و برکت در آن مال نیابد و آنچه میدهید از زکات که میخواهید ثواب خدا و رضای او را آنگروه زیاد کننده اند مال خود را. 

سوره بقره آیه 277 (( إِنَّ الَّذِینَ آمَنُواْ وَعَمِلُواْ الصَّالِحَاتِ وَأَقَامُواْ الصَّلاَةَ وَآتَوُاْ الزَّکَاةَ لَهُمْ أَجْرُهُمْ عِندَ رَبِّهِمْ وَلاَ خَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَلاَ هُمْ یَحْزَنُونَ )) البته کسانی که ایمان آوردند و کارهای خوب کردند و بپا داشتند نماز را و دادند زکات را از برای آنهاست اجر آنها در نزد پروردگار خود و نه ترسی در قیامت بر آنهاست و نه ایشان اندوهناک شوند.

سوره بقره آیه 2 (( وَأَقِیمُواْ الصَّلاَةَ وَآتُواْ الزَّکَاةَ وَارْکَعُواْ مَعَ الرَّاکِعِینَ )) و برپا بدارید نماز را و بدهید زکات را و رکوع کنید با رکوع کنندگان. 
سوره بقره آیه 83 (( وَإِذْ أَخَذْنَا مِیثَاقَ بَنِی إِسْرَائِیلَ لاَ تَعْبُدُونَ إِلاَّ اللّهَ وَبِالْوَالِدَیْنِ إِحْسَاناً وَذِی الْقُرْبَى وَالْیَتَامَى وَالْمَسَاکِینِ وَقُولُواْ لِلنَّاسِ حُسْناً وَأَقِیمُواْ الصَّلاَةَ وَآتُواْ الزَّکَاةَ ثُمَّ تَوَلَّیْتُمْ إِلاَّ قَلِیلاً مِّنکُمْ وَأَنتُم مِّعْرِضُونَ )) و یاد آورید هنگامی که عهد گرفتیم ما از شما بنی اسرائیل که عبادت مکنید مگر خدا را و احسان کنید به پدر و مادر و خویشان نزدیک خود و یتیم ها و فقیرها و به زبان خوش با مردم تکلم کنید و نماز کنید و زکات بدهید.بعد رو گردانیدید از این عهد مگر کمی از شما یهودی ها و شما از برگشتگان از پیمان و عهد شکنان شدید. 
سوره بقره آیه 110 (( وَأَقِیمُواْ الصَّلاَةَ وَآتُواْ الزَّکَاةَ وَمَا تُقَدِّمُواْ لأَنفُسِکُم مِّنْ خَیْرٍ تَجِدُوهُ عِندَ اللّهِ إِنَّ اللّهَ بِمَا تَعْمَلُونَ بَصِیرٌ )) و برپا دارید نماز را و بدهید زکات را و آنچه پیش میفرستید از برای خدا از خیر و نیکی می یابید آنرا نزد خدا البته خدا به هرچه میکنید بینا است. 
سوره بقره آیه 177 (( لَّیْسَ الْبِرَّ أَن تُوَلُّواْ وُجُوهَکُمْ قِبَلَ الْمَشْرِقِ وَالْمَغْرِبِ وَلَکِنَّ الْبِرَّ مَنْ آمَنَ بِاللّهِ وَالْیَوْمِ الآخِرِ وَالْمَلآئِکَةِ وَالْکِتَابِ وَالنَّبِیِّینَ وَآتَى الْمَالَ عَلَى حُبِّهِ ذَوِی الْقُرْبَى وَالْیَتَامَى وَالْمَسَاکِینَ وَابْنَ السَّبِیلِ وَالسَّآئِلِینَ وَفِی الرِّقَابِ وَأَقَامَ الصَّلاةَ وَآتَى الزَّکَاةَ وَالْمُوفُونَ بِعَهْدِهِمْ إِذَا عَاهَدُواْ وَالصَّابِرِینَ فِی الْبَأْسَاء والضَّرَّاء وَحِینَ الْبَأْسِ أُولَئِکَ الَّذِینَ صَدَقُوا وَأُولَئِکَ هُمُ الْمُتَّقُونَ )) خوبی شما به این نیست که بگردانید روهای خودتان را در عبادت به مشرق و مغرب ( همچنانکه یهود و نصاری چنین میکردند ) ولیکن خوب و رستگار کسی است که ایمان آورد به خدا و به روز قیامت و ملائکه و قرآن و تمام پیغمبران و بدهد مال خود را در راه دوستی خدا به خویشان خود و یتیمها و فقیرها و تهی دستان در غربت و سوال کنندگان و در راه آزاد کردن بندگان بدهد و نماز گذارد و زکات دهد و وفا کنند به عهد خود اگر عهدی کرده باشند و صبر کنند در تنگ دستی و در بیماری و در وقت جنگ با کفار ، اینها که دارای این اوصافند که ذکر شد اینها راستگویند در ایمان و پرهیزکارند از عصیان. 

زکات

احکام.خمس
1 ـ منفعت کسب
مسأله ـ هرگاه انسان از تجارت یا صنعت، یا کسب‌های دیگر مالی به دست آورد، اگرچه مثلاً نماز و روزه میتی را بجا آورده و از اجرت آن مالی تهیه کند، چنانچه از مخارج سال خود او و عیالات‌اش زیاد بیاید، باید خمس ـ یعنی یک پنجم را پرداخت کند
واگر از غیر کسب مالی به دست آورد ـ بجز مواردی که در مسائل بعد استثنا می‌شود ـ مثلاً چیزی به او ببخشند، چنانچه از مخارج سالش زیاد بیاید، خمس آن را باید بدهد.
ـ مهری را که زن میگیرد، و مالی را که مرد عوض طلاق خلع میگیرد، و همچنین دیه‌ای که دریافت می‌شود، خمس ندارد. و همچنین است ارثی که بر اساس قواعد معتبر در باب ارث به انسان میرسد. ولی اگر مسلمانی که شیعه است مالی به غیر این راه  به او به ارث برسد، آن مال از فواید محسوب می‌شود و خمس آن را باید بدهد، و همچنین اگر ارثی به او برسد که توقع آن را نداشته و از غیر پدر و پسر باشد، ـ احتیاط واجب ـ آن است که خمس آن ارث را اگر از مخارج سالش زیاد بیاید، بدهد.

مسأله ـ اگر مالی به ارث به او برسد و بداند کسی که این مال از او به ارث رسیده خمس آن را نداده، باید خمس آن را بدهد، و همچنین اگر در خود آن مال خمس نباشد و وارث بداند کسی که آن مال از او به ارث رسیده، خمس بدهکار است، باید خمس را از مال او بدهد، ولی در هر دو صورت اگر کسی که مال از او به ارث رسیده به دادن خمس عقیده نداشته، یا آنکه خمس نمیداده، لازم نیست وارث خمس واجب بر او را بپردازد.

? پـــرســـش:

اگه زنی شوهرش فوت کردبایدشش ماه خودش ازنامحرم کامل بپوشونه وصورتش کسی نبینه وفقط توخونه باشه این صحت داره؟؟

✍ پاســخ:
زن پس از وفات همسرش دو وظیفه عمده دارد: یکی نگه داشتن عده وفات و دیگری حداد گرفتن.

?حداد گرفتن:
در وفات شوهر، بر زن واجب است تا زمانی ‌که در عدّه است «حداد» بگیرد ‌و منظور از «حداد»، ترک زینت در بدن، مثل کشیدن سرمه و زدن عطر و رنگ کردن مو و آرایش کردن صورت و بند انداختن و مانند اینهاست و در لباس به پوشیدن رنگهای شاد و زر و زیور و مانند اینها.

به طور خلاصه: زنی که شوهرش را از دست داده باید هر آنچه را که زینت حساب مى‌شود آنگونه که معمولا زنها خود را برای شوهر زیبا می نمایند و یا در وقتهایی مثل عیدها و عروسى ‌ها خود را زینت مى کنند؛ ترک کند.
ناگفته نماند که این زینت کردن هم به نسبت اشخاص، زمانها و شهرها، مختلف است؛ بنابراین در این موضوع، عرف و فرهنگ مردم آن سامان ملاک عمل خواهد بود که آیا فلان کار را تزیین به حساب می آورند یا نه.

❗️این را هم باید اضافه کرد که نظافت بدن و لباس و نیز شانه کردن مو و گرفتن ناخنها و همچنین رسیدن به سر وضع منزل و فرزندان، اشکالى ندارد.

◀️نکته:
[زنى که در عده وفات است می‌تواند از خانه‌اش بیرون رود ‌و در پی امور زندگی‌اش باشد به خصوص اگر ضرورى باشد و یا حتی کاری باشد که انجامش بهتر است؛ مانند حج، زیارت عتبات، عیادت از مریضها، دیدار با بستگان به خصوص پدر و مادرش

پدرى که زکات فطره نمى‌دهد، تکلیف زن و فرزند او چه مى‌شود؟
جواب: بر آنان تکلیفى نیست و لازم نیست فطره بدهند.

سؤال: اگر زن به جهت نیاز شوهر، در تأمین مخارج زندگى کمک کند؛ چه کسى باید زکات فطره آنها را بدهد؟
جواب: اگر زن نانخور شوهر محسوب شود، باید شوهر در صورت توانایى زکات فطره خود و همسرش را بدهد و اگر زن نان‌خور شوهر و کس دیگرى نباشد، باید خودش زکات فطره‌اش را بدهد.

سؤال: زنى که از تمکین شوهر خود دارى مى‌کند، آیا زکات فطره او از شوهرش برداشته مى‌شود؟
جواب: خیر، باید شوهرش زکات فطره او را بدهد؛ مگر آنکه نان خور شخص دیگرى باشد.

سؤال: میهمانی که فقط شب عید فطر به خانه انسان بیاید، تکلیف فطره‌اش چه میشود؟ اگر میهمان فطره خودش را بدهد، آیا از عهده صاحب خانه ساقط میشود؟ اگر انسان شب عید فطر میهمان داشته باشد و صبح متوجه شود که عید بوده؛ آیا فطره آنها بر او واجب است؟
جواب: الف) فطره او بر عهده صاحب خانه نیست.

ب) در فرضی که نان خور محسوب شود اگر با اجازه صاحب خانه و از طرف او فطره خودش را بدهد، از عهده میزبان ساقط میشود.

ج) ناآگاهی از رؤیت هلال، تأثیری در حکم پرداخت فطره ندارد لکن گذشت که فطره میهمان یک شبه بر عهده خودش می‌باشد.

سؤال: آیا پرداخت زکات فطره بر کسی که توان مالی ندارد، واجب است؟
جواب: اگر فقیر باشد، زکات فطره بر او واجب نیست و اگر سه کیلو گندم و مانند آن و یا قیمت آنها را دارد، مستحب است آن را به عنوان زکات فطره بدهد و چنانچه افرادی تحت تکفل دارد، میتواند آن را به قصد فطره، بین نفرات خانواده دست گردان کنند و بهتر است نفر آخر، آن را به کسی بدهد که از خودشان نباشد.

زکات فطره بر چه کسانی واجب است؟
یکی از اعمال واجب در روز عید فطر پرداختن زکات فطره است. زکات فطره بر کسانی واجب است نکه در شب عید فطر اولاً مکلف باشند و ثانیاً فقیر نباشد و ثالثاً نان‌خور دیگران هم محسوب نشوند. کسانی که دارای این شرایط هستند زکات فطره را باید بپردازند.

زکات فطره را چه زمانی باید پرداخت؟

وقت پرداخت زکات فطره از شب عید است تا ظهر روز عید و به نظر رهبر معظم انقلاب و برخی فقهای دیگر بنا بر احتیاط باید قبل از نماز عید زکات فطره را بپردازند. اگر کسی برایش این امکان وجود نداشت، یعنی دسترسی نداشت یا امکان پرداختن نبود لااقل جدا کند و کنار بگذارد تا بعداً ادا کند.

? سوال:
فطریه مهمان شب عید فطر به عهده چه کسی هست ⁉️⁉️
✅ پاسخ:
? آیات عظام خامنه ای ، مکارم ، سیستانی:
اگرمهمان نانخور صاحب خانه محسوب شود به عهده صاحب خانه هست،
‼️توجه داشته باشید مهمان با یک شب نان خور محسوب نمیشود و فطریه بر عهده خودش هست.‼️
? آیت الله نوری :
چناچه میهمان قبل از غروب وارد صاحبخانه شود وآن شب نان خور وی باشد ،زکات فطره اش بر عهده میزبان است.
? آیت الله گلپایگانی:
در هر دو صورت بر عهده صاحب خانه هست.
‼️تبصره:
توجه داشته باشید اگر شب عید فطر جای رفتید چه قبل غروب چه بعد غروب به غیر از آیت الله گلپایگانی ونوری بقیه فرمودند که فطره برعهده خودتان هست نه صاحب خانه

رسیدن مسافر به وطن قبل از ظهر
♨سوال:
? اگر مسافر پیش از ظهر به وطن یا محل اقامت برسد،تکلیفش چیست؟

✍ پاسخ:

✅ طبق نظر آیات عظام:امام،خویی،تبریزی،خامنه ای،بهجت،نوری،صافی،وحید،سبحانی،زنجانی :

چنانچه کاری که روزه را باطل می کندانجام نداده،بایدآن روز راروزه بگیرد،واگر انجام داده روزه آن روز بر او واجب نیست بعد قضا نماید

? ? طبق نظر آیت الله سیستانی: اگر مسافر در ماه رمضان قبل از اذان ظهر به وطنش یا به جایی برسد که می‌خواهد ده روز در آنجا بماند، چنانچه کاری که روزه را باطل می‌کند انجام نداده، بنابر احتیاط واجب، باید آن روز را روزه بگیرد و در این صورت، قضاء ندارد و امّا اگر کاری که روزه را باطل می‌کند انجام داده، روزه آن روز بر او واجب نیست و باید آن را قضاء کند.

? ? طبق نظر آیات عظام :مکارم ،مظاهری: هر گاه مسافر پیش از ظهر به حدّ ترخّص وطن یا جایی که قصد دارد ده روز در آنجا توقّف کند برسد، چنانچه کاری که روزه را باطل می کند انجام نداده باشد باید روزه بگیرد و اگر انجام داده باید بعداً قضا کند و مستحب است باقیمانده آن روزرا امساک نماید، ولی اگر بعد از ظهر وارد شود نمی تواند روزه بگیرد.

منابع ?
توضیح المسائل 16مرجع،مسأله1722- عروه الوثقی،ج2،کتاب الصوم،شرایط وجوب الصوم،مسأله1- منهاج الصالحین،ج1،مسأله1038- سیستانی،رساله جامع ج1مسأله2106 – خامنه ای،رساله آموزشی ،ج1،ص264

در مورد بلوغ دختران، لازم است به نکاتی توجه شود:
1. بلوغ دختران وقتی است که نه‌سال آنان تمام شده و وارد ده‌سال شوند.

2. دختری که به حد بلوغ رسیده، ‌با زن بزرگسال از جهت تکالیف و وظایف شرعی تفاوتی ندارد.

3. شایسته است فرزندان خود را قبل از بلوغ با تکالیف شرعی آشنا کنیم تا بعد از رسیدن به بلوغ، انجام وظایف برای آنان دشوار نباشد.

4. دختری که به حد بلوغ رسیده، اگر از نظر بدنی ضعیف است و روزه‌گرفتن برای او مشقت دارد، به‌طوری‌که عرفاً و عادتاً قابل تحمل برای او نیست، می‌تواند روزه‌اش را بخورد و بعد از ماه رمضان، قضای آن را بگیرد.

سؤال: دختری که تازه به حد بلوغ رسیده، اگر بتواند بعضی از روزها را روزه بگیرد، وظیفه او چیست؟

جواب: به‌طور کلی، تمام افراد ضعیف اگر بتوانند برخی از روزها را روزه بگیرند، باید به همان مقدار به وظیفه خود عمل نمایند. مثلاً اگر می‌تواند یک روز روزه بگیرد و روز بعد نمی‌تواند بگیرد (یک‌روز در میان)، باید به همین صورت روزه بگیرد و روزه‌هایی را که نگرفته، بعد از ماه رمضان قضا نماید.

حجةالاسلام والمسلمین سیدجعفر ربانی

در مورد فرو بردن سر در آب به نکاتی توجه شود:

1- زیر دوش حمام رفتن غیر از فرو بردن سر در آب است؛ آن‌چه فقها فرموده‌اند این است که اگر در جایی آب جمع شده باشد مانند حوض و امثال آن، چنان‌چه سر را یک مرتبه در آب فرو بریم روزه باطل می‌شود.

2- نظر بیشتر فقها در مورد فرو بردن سر در آب این است که روزه را باطل می‌کند؛ ولی برخی دیگر از فقها دیدگاهشان این است که فرو بردن سر در آب روزه را باطل نمی‌کند؛ بر این اساس لازم است در زمینه مزبور به رساله مراجع تقلید مراجعه شود.

3- اگر کسی در آب بیفتد یا فراموش کند که روزه است و سر را در آب فرو برد روزه‌اش باطل نیست؛ ولی به مجرد این‌که قدرت پیدا کرد یا یادش آمد باید سرش را از آب بیرون آورد.

4- فرو بردن سر در آب گاهی فقط روزه را باطل می‌کند و گاهی دو عمل را هم زمان باطل می‌کند مثل این‌که در حالی که روزه است غسل ارتماسی انجام دهد که هم غسلش باطل است و هم روزه.

حجةالاسلام والمسلمین سیدجعفر ربانی

موارد «رد مظالم»
1- مال پیدا شده (لُقَطَة) که صاحب آن را نمی‌شناسد و از پیدا شدنش مأیوس است.

2- مالی که قرض کرده و طلبکار را فراموش کرده یا به او دسترسی ندارد.

3- آن‌چه انسان در بین اموال خود می‌یابد و یقین دارد که مِلک خودش نیست.

4- مالی را که شخصی غصب کرده و صاحب آن را پیدا نمی‌کند.

5- شخصی در خدمت «ظَلَمة» بوده و به دستور او اموالی را از مردم گرفته است، ولی صاحبان آن‌ها را پیدا نمی‌کند.

6- زرگری که می‌داند خرده‌های طلا و نقره بجا مانده در محل کار، مال مردم است و صاحبان آن‌ها راضی نیستند، ولی آن‌ها را نمی‌شناسد، و هم‌چنین است همه ارباب حرفه‌ها که مقداری از مال، نزد آنان می‌ماند و دارای ارزش می‌باشد و صاحبان آن را نمی‌شناسند. در این مورد اگر در ابتدای قرار داد، شرط عفو کنند، دیگر نیاز به رد مظالم نیست.

7- مالی‌که از مراجعه‌کنندگان یا میهمانان در محل کار یا منزل و…، جا مانده است و مالکش معلوم نیست.

⏹ واجب‌النفقه

انسان نمی‌توان رد مظالم را به اشخاص واجب‌النفقه (مانند زوجه، فرزندان و پدر و مادر) خود بپردازد؛ زیرا لازم است رد مظالم به افراد فقیر پرداخت شود و از آن‌جا که نفقه افراد ذکر شده بر انسان واجب است، آن‌ها دیگر فقیر نخواهند بود

حجت الاسلام سید جعفر ربانی

? نماز مسافر ?
➕ شرایط نماز قصر ➕
مسافر، در مدّت مسافرت و در راه، با هشت شرط، نمازهاى چهار رکعتى خود را باید شکسته و قصر (دو رکعت) بجا آورد:(هر یک از این شرایط، داراى مسائل و جزئیات بسیارى است که توضیح آنها را از رساله مطالعه کنید.)

شرط اوّل: آنکه سفر او کم تر از هشت فرسخ شرعى نباشد.
شرط دوّم: آنکه از اوّل سفر، قصد هشت فرسخ را داشته باشد.
شرط سوّم: آنکه در بین راه، از قصد خود برنگردد.
شرط چهارّم: آنکه نخواهد پیش از رسیدن به هشت فرسخ، از وطن خود بگذرد، یا ده روز یا بیشتر در جایى بماند.
شرط پنجم: آنکه براى کار حرام سفر نکند و سفرش، سفر معصیت نباشد.
شرط ششم: آنکه از صحرانشینان بیابان گرد نباشد.
شرط هفتم: آنکه شغل او مسافرت نباشد.
شرط هشتم: آنکه به حدّ ترخصّ (حد ترخص یعنى جایى که با رسیدن به آنجا، انسان دیگر دیوار شهر را نبیند و صداى اذان آنرا نشنود (توضیح المسائل حضرت امام)) برسد.

? کتاب پرتوی از اسرار نماز، محسن قرائتی